İSTANBUL-? BİLİNÇSİZ SPOR YAPMAK KALÇA AĞRISINA NEDEN OLUR?
Son zamanlarda özellikle pandemi ile birlikte bireyler tek başına. spor Bunu yapmaya çalıştığını hatırlatan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Budak Akman, ‘İnsanlar sosyal medyada gördükleri bazı hareketler ve çalışma tarzları ile spor yapıyor. Bilinçsiz yapılan sporlar kalça ağrısına ve kalça bölgesinde bazı sorunlara neden olabilir. Spor yaptıklarında ya da tempoyu yükselttiklerinde oluşan ağrıların üzerine gitmemeliler. Bu ağrı kronikleşebilir. Kolay bir tedavi ile geçebilirken daha karmaşık bir hal alabilir. Bu nedenle özellikle o bölgede spora bağlı yaralanma, zorlanma, şişlik ve morarma gibi bir bulgu varsa hemen bir ortopedi uzmanına başvurmanızda fayda var. Aksi takdirde daha büyük sorunlara, daha büyük gözyaşlarına yol açabilir” dedi.
En sık görülen ortopedik sorunlardan biri olan kalça ağrısı, 18-60 yaş arası genç ve yetişkin nüfusun yaşam kalitesini etkileyen önemli bir sorundur. Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Budak Akman, ’80 milyon nüfuslu Türkiye’yi düşünürsek yaklaşık 800 bin kişiyi etkilediğini söylemek mümkün’ dedi. Doç. Dr. Akman, kalça bölgesinde oluşan ağrıların yol açtığı sorunlar ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
‘AĞRI FARKLI NEDENLERE SEBEP OLABİLİR’
Kalça ve kalça ağrısının nedenlerini bulmanın hem gençlerde hem de yaşlılarda zor olabileceğini belirten Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Budak Akman, iyi ve kapsamlı bir uzman muayenesinin şart olduğunu belirtti. Doç. Dr. Akman konu hakkında şu bilgileri verdi:
‘Bu ağrılar kalça eklemi, kemikler, kalça çevresindeki kaslar ve tendonlardan kaynaklanabilir. Aynı zamanda yayılan ağrılar olabilir. Doğrudan kalça eklemini ilgilendirmez ancak bel bölgesinden yansıyan bir ağrı da kalçayı vurabilir. Ancak kadınlarda idrar yolları, jinekolojik sorunlar da kalça çevresinde ağrılara neden olabilir. Bu nedenle acıya değer verebilmek için onun travmatik mi yoksa bağımsız bir ağrı mı olduğuna bakmak gerekir.’
‘ORTA 20-60 YAŞLARDA SPOR VE AKTİVİTELERLE İLGİLİ AĞRILAR DAHA FAZLA’
Gençlerde, çocuklarda ve yaşlılarda görülen kalça ağrısının farklılık gösterebileceğini belirten Doç. Dr. Akman şunları ekledi:
Genç popülasyonda yapılan birçok çalışmada kalça ağrısı ile başvuran hastalarda ilk sıralarda femoraasetabular sıkışma dediğimiz kalça sıkışma hastalığı ve kas-tendon gerilmeleri görülmektedir. 60 yaş üstü bireylerde kalça ağrısının nedenlerine baktığımızda gençlerden farklı olarak osteoartrit yani kireçlenme ilk sırada yer alıyor. Elbette kas-tendon ağrısı, yansıyan ağrı da görülebilir. Artroz, dünya çapında sakat bırakan hastalıklar arasında dördüncü sırada yer alan önemli bir konudur. Dünyada her yıl 240 milyon insanın ve Amerika Birleşik Devletleri’nde 32 milyon insanın bundan muzdarip olduğu bildiriliyor.’
AĞRI HAREKETLE ARTIRILIYORSA SORUN ORTOPEDİK NEDENDEN OLABİLİR
Doç. Akman, “Ancak ortopedik problemlerde sorun ilerlemişse istirahatte de ağrı devam edebilir” dedi.
‘KALÇA ARKI BÖLGESİNDEKİ AĞRILAR DAHA FAZLA EKSİKLİKLE İLGİLİDİR’
Ortopedi Uzmanı Doç. Dr. Budak Akman, ‘Bu durumda kalçanın yan ve arka tarafında ağrı beklemiyoruz. Hasta geldiğinde kalçanın arkasını kalça bölgesi olarak isimlendirebilir. Bununla birlikte, kalçanın arkasındaki ağrı çoğunlukla belden kaynaklanır.
Kalça hastamızda beklediğimiz şikayet aslında şu; C işareti diye bir şey var. Hasta eli ile C durumunu yaparak öne ve yana gerçek bir yer gösterir. Hasta ağrıyı C işareti içindeki bir bölgede hissediyorsa büyük olasılıkla kalçadan kaynaklanmaktadır. Çoğunlukla arka bölgede ya da tamamen arka bölgede ise aslında kalça patolojisinden biraz uzaklaşmış oluyoruz. Farklı hastalıkları düşünmemiz gerekiyor. Bel problemlerine bağlı patolojilerde, bel fıtıklarında, yansıyan ağrıya bağlı romatizmalarda kalça çevresi ağrılara neden olabilir mi? söz konusu.
‘ÇOK NADİR GÖRÜYORUZ, BAZI DELİ HASTALIKLARININ BELİRTİSİ DE OLABİLİR’
Kalça ve kalça çevresindeki ağrıların çok nadir olduğunu, bazı kötü hastalıkların belirtisi de olabileceğini kaydeden Doç. Dr. Akman, ‘Bu nedenle fizik muayene hastalığın teşhisinde çok değerli. İlk değerlendirmenin ardından tanıya yaklaşıyoruz. Ancak kesin tanı için mutlaka ek tanı yöntemleri istiyoruz. Özellikle gençlerde röntgen ile birlikte MR mutlaka gereklidir.’
“BUGÜN KALÇA ARTOSKOPİSİNİ ÇOK SIK KULLANIYORUZ”
Hastalığın tedavi süreçlerinden bahseden Doç. Akman, şu bilgileri verdi, ‘Gençlerde kalça sıkışması hastalığı, kıkırdak sorunları ve labrum yırtıkları ile karşılaşıyorsak cerrahi tedavilerle başarılı sonuçlar alıyoruz. Burada da açık minimal invaziv bir yöntem olan kalça artroskopisini günümüzde çok sık kullanıyoruz. Artık dünyada altın standart haline gelmiştir. Kalça artroskopisi her yaşta yapılabilir ama kalça eklemindeki bozukluk ilerlediğinde ve osteoartrit geliştiğinde elbette pek işe yaramıyor. Daha çok genç hastalarda ve bu olayların ilk aşamasında kullandığımız bir yol diyebilirim. Gençler ve sporcular, kalça yaralanmaları – labrum yırtıkları ve kalça çarpma ameliyatları – sonrasında spora geri dönebilirler. Berrak bir gelişme döneminin ardından faaliyetlerine kaldıkları yerden devam edebilirler. ‘
‘TEDAVİLERLE YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRABİLİRİZ’
Tedavi edilmediği takdirde hastaların bir süre sonra kalça kireçlenmesi ile karşılaşması kaçınılmaz olacaktır. diyen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Dr. Budak Akman şu önerilerde bulundu:
Öncelikle sosyal medyada görülen hareketlerle bilinçsizce spor yapılmamalıdır. Ancak sporla birlikte ağrı oluyorsa veya hareket hızını artırıyorsa ağrılarım geçer diye bir daha spor salonuna gitmemek gerekiyor. Çünkü bu durumda ağrı kronikleşebilir ve kolayca tedavi edilebilirken daha karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle özellikle o bölgede spora bağlı yaralanma, zorlanma, şişlik veya morarma gibi bir bulgu varsa hemen bir ortopedi uzmanına başvurmanızda fayda var. Kalça kireçlenmesi olan yaşlı hastalarımız kalça ağrıları ile devam etmek zorunda değildir. Günümüz tedavi yöntemleri ile yaşam kalitemizi yükseltebiliriz. Acılarını azaltabileceklerini ve hayatlarını rahat bir şekilde devam ettirebileceklerini unutmamalıdırlar.