KARDİYOLOJİK rehabilitasyon ile kalp nakli, açık kalp ameliyatı, anjiyo ya da kalp pili gibi işlemler geçirmiş hastaların kardiyolojik takibi ile hayatları normale dönmektedir. Türkiye’de ilk kez 2013 yılında Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde kurulan merkezde bugüne kadar 53 bine yakın kalp hastası tedavi edildi.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre kalp ve damar hastalıklarından ölüm oranı en yüksek “bulaşıcı olmayan hastalıklar” sınıfında yer alıyor. Ülkemizde 1990 yılından bu yana sürdürülen Türk Yetişkinlerinde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri (TEKHARF) çalışmasına göre Türk popülasyonunda koroner kalp hastalığı görülme sıklığı 45-54 yaş grubunda yüzde 6, 45-54 yaş grubunda yüzde 17. 55-64 yaş grubunda, 65 yaş ve üstü bireylerde ise yüzde 28. bulur. Kalp hastalıklarına bağlı ölümler dünyada ve ülkemizde ilk sırada yer almaktadır. Kalp krizi, kalp nakli, by-pass ameliyatları ve anjiyo, kalp pili, kalp yetmezliği gibi işlemlerden sonra hastalara uygulanan kardiyak rehabilitasyon sayesinde ölümlerin %20’si önlenebilmektedir. Türkiye’de ilk kez 2013 yılında Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde kurulan Kardiyak Rehabilitasyon Merkezi’nde bugüne kadar yaklaşık 53 bin hasta takip edildi. 6 ila 16 hafta süren kardiyak rehabilitasyon sırasında EKG, efor, diyabet, tansiyon ve diğer metabolik parametreler izlenir, hastaya özel diyet planlaması yapılır, gerekirse fizyoterapist ve manevi destek sürece dahil edilir. Haftada ortalama 3 gün merkeze gelen hastaların “doktor gözetiminde” egzersiz yapmaları sağlanmakta ve kalp fonksiyonları anlık olarak izlenmektedir. Böylece hastanın efor kapasitesi “kardiyolojik risk olmaksızın” zaman içinde artırılır. Varsa şeker ve tansiyon gibi ek hastalıklar kontrol altında tutulur.
“BEN BİR ADIM ATAMADIĞIMDA 3 MERDİVEN ÇIKIYOR”
Birkaç haftalık rehabilitasyonun ardından tek adım atamayan ve 3 kat merdiven inip çıkan hastaları olduğunu söyleyen Kardiyak Rehabilitasyon Merkezi Sorumlu Kardiyoloji Uzmanı Dr. Ruken Bengi Bakkal, bu uygulamanın kalp nakli, kalp krizi, açık kalp ameliyatı, kalp pili ameliyatı veya anjiyografi geçirmiş hastalarda kalp sorunları sonrasında meydana gelebilecek ölüm sayısını yüzde 20 oranında azalttığını kaydetti. Dr. Bakkal, “Kalp Rehabilitasyon, kalp hastalıklarında fiziksel kısıtlama sağlamak ve hastanın sosyal gelişimini sağlamak için uygulanan bir programdır. Amacımız hastanın fiziksel gelişimini sağlamak, hastanın kanlanması ve kuvvetini sağlamaktır. kalp,hastanın hastalığı nedeniyle kaybettiği sosyal hayatına geri dönmesini sağlamak,hem eğitim hem de psikososyal yönden desteklemek için.Bu programı kardiyolog,fizyoterapist ve hemşire arkadaşlarımızla birlikte yürütüyoruz.Ortalama 6-6 gün bekliyoruz. By-pass’tan 8 hafta sonra, kalp krizi geçirdikten en az 2 hafta sonra hastayı programımıza alıyoruz. Takviye, tedavi düzenlemesi ve tedavide değişiklik olacaksa onlar için de değişiklik planlanıyor” dedi. .
6 İLA 16 HAFTA PROGRAMI UYGULANIR. Bakkal, kardiyak rehabilitasyona alınan hastada izledikleri program şemasını da şöyle özetledi: “Öncelikle hastayı değerlendirip muayenelerine bakıyorum. Yapılan tedaviye bakıyorum. Antrenman testi yapıyoruz. kapasitesini görüyoruz.Antrenman testinden sonra antrenman reçetesi düzenleyerek programa başlıyoruz.Faydalı olabilmesi için haftada en az 3 gün dahil edilmesi gerekiyor.Başlangıçta 25 dakika ile başlıyoruz, sonra seansımızı 20 dakikaya çıkarıyoruz. 40 dakika Hastalığa göre değişmekle birlikte seanslar minimum 6 hafta maksimum 16 hafta şeklinde planlanır.Çalışma koşullarına göre saat ve günleri planlayarak ilerliyoruz.
ÖLÜM VE BAKIR HASTALIKLARINI ÖNLERDr. Kardiyak rehabilitasyon programının sadece ölümleri değil, yandaş hastalıklara bağlı yaşam konforunu azaltan faktörleri de iyileştirdiğine işaret eden Bakkal, “Diyabet, tansiyon kontrolü, sigarayı bırakma ve fiziksel hareketlerde artış eklendiğinde morbidite dediğimiz ek hastalıkların yönetimini veya iyileştirilmesini de sağlıyoruz.Bu nedenle kardiyak rehabilitasyon programı hem Türkiye hem de dünya için gerçekten kalp hastalıkları sonrası tedavi programında yer alması gereken bir süreçtir. bir kalp yetmezliği hastamız buraya geldikten 8-10 hafta sonra 3-4 adımda bir durup dinlenerek 3 kat merdiveni rahatlıkla çıkabiliyordu.Bir hastamız da artık 1 km 2 km rahat yürüyebiliyor. periferik arter hastalığı olan hastalarda yürür, 50 metreden sonra bacağı ağrımaya başlar ve durma ve dinlenme ihtiyacı hisseder, eğitimi tamamladıktan sonra çok daha uzun mesafe yürüyebilir hale gelir. s” dedi.
“KONUŞAMAM BİLE ARTIK KONUT İŞİMİ YAPABİLİRİM”
Geçirdiği kalp krizi sonrası Kalp Rehabilitasyon Merkezi’ne sevk edilen Ayhan Ergen (46), “Haziran 2022’de kalp krizi geçirdim. İki damarım tıkalıydı. Birinde yüzde 98, oburluk yüzde 41. Stent takıldı. Takıldı. Doktorum beni buraya yönlendirdi. 4 haftadır devam ediyor. Bu işlemlerden önce nefes almanın çok zor olduğunu biliyorum, şimdi yürüyüp merdiven çıkabiliyorum ve rahat nefes alabiliyorum” dedi. Sevdiye Özün (72) ise 2014 yılında ciddi bir kalp krizi geçirdiğini ve sonrasında gelişen kalp yetmezliği nedeniyle kalp pili taktırdığını anlattı. Geceleri uyuyamadım. Ama oturarak uyuyabilirim. Daha sonra doktorum Ruken Hoca ile görüştü. Çünkü yapacak bir şey kalmamıştı. Onu buraya yönlendirdiler. Şimdi çok mutluyum, uykum sistemde. Yemeğimi evimde pişirebilirim. Daha önce konuşamıyordum bile, nefesim kesilmişti. Artık rahat konuşabiliyorum.”
– Kara bulutbekilliajans.com.tr
